Dromen en seksueel misbruik
Dromen en seksueel misbruik
Jaqueline Voskuil/ Dromen
26-02-2023 /Emmeloord
Ik heb eens een stuk van het levensverhaal van een vrouw gelezen dat vol zat met geweld. Als kind werd ze mishandeld, niemand kon er iets tegen doen. Maar er was meer. Ze vertelde: ‘Als mijn vader klaar was met zijn pretje mocht ik gaan’. Nou, dan weet je genoeg hè.
Het is om te walgen, laat dat heel duidelijk zijn. Waar ik het over heb? Seksueel misbruik. Het is on-ge-lo-fe-lijk dat dit nog steeds gebeurt. Ongelofelijk. Mensen vragen mij wel eens: ‘Waarom doen deze ‘mensen’ dit?’ Ik beantwoord deze vraag dan eigenlijk altijd met: ‘Omdat het kan. Als er iemand naast hem staat met een pistool tegen z’n hoofd staat gebeurt er niks hoor’.
Dit wordt bekrachtigt door iets wat ik eens in het tijdschrift Psyche & Brein heb gelezen: ‘Als de sociale psychologie ons één ding leert, dan is het dat de situatie meer macht over ons uitoefent dan we denken’.
In ditzelfde tijdschrift las ik: ‘Misbruik zie je niet aan een kind. Een misbruikt kind is erin getraind om te lachen, om niet op te vallen. Een kind denkt niet snel: het klopt niet wat er hier gebeurt. Wel: het is vast mijn schuld. Of: als hij maar niet boos wordt. Of: laat ik er maar niet aan denken, dan is het er niet’.
Let wel: daders kunnen ook vrouwen zijn. Voor het leesgemak kies ik voor de mannelijke benadering, ook omdat het merendeel van de daders man is.
Dromen en seksueel misbruik, in dit artikel
In dit artikel zal ik het hebben over de dromen die je nog steeds kunt hebben als je seksueel bent misbruikt. Ook als je geen herinneringen hebt aan het misbruik. Dit laatste klinkt misschien vreemd, maar is het niet. Een vrouw vertelt: ‘Het is een proces van jaren geweest om elke herinnering van dit vieze misbruik naar boven te krijgen. Niet dat ik het wilde hoor, maar op de een of andere manier was ik er blijkbaar aan toe. Steeds werd er een klein stukje van de sluier opgelicht en inderdaad… sommige stukken waren héél zwaar, die kon ik bijna niet aan!’
In het echt is deze vrouw door een pastoor verkracht toen ze vier jaar was. Hij stak zijn geslachtsdeel in haar mond en bevredigde zichzelf. Het sperma vloog in haar mond. Een non stond erbij, zij hield haar op een brute manier vast. Het kleine meisje, nu een volwassen vrouw, was naakt en geblinddoekt. De non haalde na afloop de blinddoek voor haar ogen vandaan, de pastoor liep weg en de non nam haar mee onder de douche. Nog steeds was het meisje naakt en nu ook de non.
Is seksueel misbruik te zien in dromen?
Nee, dit is niet te zien. Alhoewel, als ik een droom krijg van iemand die zich daarin vies voelt zullen bij mij wel alarmbellen gaan rinkelen. Zie bijvoorbeeld de droom van dezelfde vrouw als zonet. Ze is dan vijftien jaar. Ze vertelt: ’In mijn droom zie ik een lange gang en aan het einde links bevindt zich een badkamer met een ligbad. Ik moet van mijn moeder met haar samen in bad maar ik wil niet. In de droom voel ik me akelig, smerig, bang en ik wil dit absoluut NIET. Ze staat op die gang wanneer ze dat tegen me zegt. Daarna zit ze ineens in het bad en roept ze dat ik haar zeep moet brengen. Met tegenzin breng ik die, ik zie haar zitten en zegt nogmaals dat ik erbij moet komen. Dan eindigt de droom en word ik wakker.’
Wat deze droom haar wil vertellen
Bij deze droom zegt ze wat deze droom haar wil vertellen. ‘Ook deze droom liet een stukje van de realiteit zien, alleen moet je eerst de realiteit kennen, bewust zijn, wil je zo’n droom begrijpen. Het was natuurlijk niet mijn moeder, maar die non en ik… ik heb me m’n hele leven tegen mijn moeder verzet en afstand gehouden door wat er ooit is gebeurd wat wij beiden vroeger nooit begrepen. Doordat nu (2020) alles aan het licht is gekomen hebben we een sterke onverbrekelijke band gekregen en is alles voor beiden duidelijk geworden.’
Deze vrouw vroeg dat ik iets over de droom kon vertellen. Dit antwoordde ik haar: ‘Beste S. Ik zeg het op zo’n manier dat ik niet iets van jou weet, goed? Komt ie: Misschien dat je het al wist, maar veel – zo niet alles wat je ziet in je droom heeft te maken met jezelf.
De droom
In je droom zie je een lange gang. Een gang betekent een geboortekanaal. Aan het einde van de gang links bevindt zich een badkamer met een ligbad. Dit is een mooi beeld hoor. Je loopt door de gang, met andere woorden, je loopt door je eigen geboortekanaal en dan links is een badkamer. Links betekent het gevoel. Het betekent ook meteen dat je de controle los mag laten in het dagelijks leven. De badkamer betekent een plaats voor innerlijke reiniging. Je ziet wel, het zou prachtig zijn als je daar naar binnen gaat. Je wordt er innerlijk gereinigd. Als het ware zou je (opnieuw) geboren worden.
Vrouwelijke krachten in de droom
In je droom moet je van moeder samen met haar in bad. Je wil het niet. Je moeder is niet je moeder in de droom, het zijn je eigen wijze vrouwelijke krachten. Vrouwelijke krachten zijn elegantie en verzorging. De wijsheid hierin is dat jij (diep in je hart) weet wanneer je deze krachten in moet zetten in het dagelijks leven. Een vol bad is heel positief, het betekent reiniging en dat er goede tijden aankomen. Je had dus eigenlijk wel samen met je moeder (jij dus) in bad moeten gaan zitten.
In je droom voel je je akelig, smerig en bang en wil je ABSOLUUT niet in bad. Ze staat op die gang wanneer ze dat tegen je zegt. Je moeder staat in de gang. Jij staat dus in de gang om (opnieuw) geboren te worden. Je voelt je akelig, smerig en bang. Voelen is ook symbolisch, het betekent gewaarwording. Je hebt in de gaten dat er iets is wat akelig en smerig is (S. eerlijk is eerlijk, als ik zo’n droom zou krijgen van een meisje van vijftien zouden bij me alle alarmbellen afgaan). Want wat is er gebeurd wat haar dit gevoel (dit waarnemen) zou kunnen geven?.
Je hart luchten
Wat is er gebeurd waarvan jij (heel) diep van binnen weet dat iets akeligs en smerig is? Mocht je het niet weten weet dat je altijd naar de huisarts kan gaan, al is het maar je hart te luchten. En angst? Dat is vaak maar angst, je mag dit meteen aan de kant gooien. Angst is meestal angst voor het onbekende of angst voor herhaling (S. bij jou was het dus angst voor herhaling).
Daarna zit je moeder (jij dus) in bad. Je ziet wel, dit is een heel mooi en positief beeld. Ook dat ze roept dat jij haar de zeep moet geven. Zeep betekent reiniging. En als je een stuk zeep in je hand hebt zal het betekenen dat jij jezelf kunt reinigen. Jij kunt dus van dit akelige en smerige afkomen. Dat je het stuk zeep met tegenzin naar haar toebrengt, daarvan zal ik meteen denken: waarom wil je jezelf niet reinigen? Waar ben je bang voor? Want weet je, je hoeft niet bang te zijn. Immers, je moeder (jij dus) zegt nogmaals dat je erbij moet komen. Met andere woorden, je mag (veel) vriendelijker zijn voor jezelf in het erop te vertrouwen dat het wel goed komt met je.
Akelig en smerig
Dat je je akelig en smerig voelt, daar gaan bij mij meteen de alarmbellen af. Je zal meteen van mij naar de huisarts moeten en die zal je doorverwijzen naar een psycholoog. En dit alleen maar door dit ene zinnetje wat je me vertelt: ik voel me akelig en smerig.
Wat ik vertelde, je wordt iets gewaar. Dit móét je vertellen aan iemand, want het klopt absoluut niet dat een meisje van vijftien zo’n droom heeft met dit zinnetje.
Wat deze droom in het heel kort betekent: op de een of andere manier word je je iets gewaar, krijg je in de gaten, dat er iets in je leven is gebeurd wat innerlijk akelig en smerig is. Vertel dit aan iemand die je vertrouwt. Wel heel mooi is dat je jezelf kunt reinigen (innerlijk schoonmaken).’
Dezelfde vrouw had nog een droom. Ook nu geldt: als ik niets van haar wist dan waren bij mij wel wat alarmbellen afgegaan. Een brandweerslang waar het schuim uitkomt? In haar geval is het overduidelijk een penis die ejaculeert. Dit beeld werd nog eens versterkt doordat er in haar droom wit schuim uit haar vagina kwam. Dat de dader haar niet penetreerde in haar vagina maar in haar mond maakt in dit geval voor de droom niet uit. Het betekent allebei het vrouwelijke ontvankelijke.
Verkrachting in de droom
In mijn boek Het Grote Dromenboek (redactie: Eva Vanooteghem) heb ik hierover geschreven: Hoe luguber de feiten ook mogen zijn, de onderliggende boodschap is niet negatief. Er dient wel wat innerlijk werk verzet te worden. Waar heb ik het nu over, hoor ik je denken. Welnu, wanneer je in een droom intiem bent met bijvoorbeeld je partner, geeft dit aan dat je mannelijke en vrouwelijke krachten in evenwicht zijn. Je hoofd én hart zitten op één lijn. Een mooi beeld met een prachtige uitleg, nietwaar? Waarom krijg je dan een verkrachting te zien? Kort en bondig: je mannelijke en vrouwelijke krachten móéten bijeen komen. Volgend voorbeeld illustreert wat ik hier precies mee bedoel.
Je levensverhaal
Je wil graag je levensverhaal optekenen, maar het komt er maar niet van. Het werk wacht op je en daar heb je het druk mee. Zo ligt de strijk ook nog op jou te wachten etc. Het grote uitstellen is begonnen. Met andere woorden, je doet geen extra effort om met je levensverhaal aan de slag te gaan, terwijl dit wel de bedoeling is. Diep in je hart besef je dat je autobiografie je kan helpen om bepaalde ervaringen uit het verleden te verwerken. Daarom dat de droom je een naar beeld als een verkrachting voorschotelt. Om tot harmonie te komen, zal je in dit voorbeeld dus je mannelijke krachten moeten aanspreken. Je moet dus doorzetten om je levensverhaal op papier te krijgen. Go for it!’
Mannelijke en vrouwelijke krachten
Voor degenen die het niet weten, mannelijke krachten zijn doorzettingsvermogen, daadkracht en doelgerichtheid. Vrouwelijk krachten zijn verzorging en elegantie. In ieder mens zitten deze krachten. Pas wanneer ze in beide mate evenveel aanwezig zijn ben je in balans, onder andere te zien in dat een man met een vrouw (of andersom). Droom je van dat een man met een man vrijt of een vrouw met een vrouw dan heeft het een andere betekenis. Zie hiervoor in mijn boek: Dromen over seks!.
Je ziet dus wel, als je in het echt verkracht bent door een oom, (stief)vader of verzorger dan hoeft het niet meteen verwerking te betekenen als je hierover droomt. Dromen kunnen wat dat betreft zeer verwarrend zijn.
Dromen over schaamte bij seksueel misbruik
In de literatuur is het bekend dat slachtoffers van seksueel misbruik hier niet gauw over praten. De reden is dan vaak schaamte, je wil niet weer herinnert worden aan wat je is aangedaan. Dat dit niets met de droom heeft te maken kun je in dit voorbeeld zien.
In je droom word je verkracht en dan ook precies op dezelfde manier als hoe het in het echt is gebeurd. Je weet nu dat dit niet perse verwerking betekent.
Nu lijkt deze droom heel eenvoudig. Je denkt dat je verwerkt dat je bent verkracht en dat je je schaamt. Maar… dit is niet zo. Het klinkt misschien heel raar, maar het droombeeld schaamte heeft te maken met jouw Schaduw. Dit betekent dat je iets niet wil of kan inzien. Wat deze droom dan zal betekenen is dat je niet wil of kan inzien dat je in balans bent en dat je je ergens in door moet ontwikkelen. Je hebt iets belangrijks te vertellen. Ook nu kunnen dromen heel verwarrend zijn.
Een droomfragment herinneren
In mijn boek Het Grote Dromenboek heb ik hierover geschreven: Soms herinner je plots wat je een paar nachten geleden gedroomd hebt. Hier heeft je onbewuste de hand in. Het betreffen beelden die in je bewustzijn terechtkomen en waarmee je in het dagelijks leven mee aan de slag kan. Vaak is er een trigger die een herinnering aan een droom aan de oppervlakte brengt. Een gebaar, een geur of een specifieke manier van lopen,… Als kind had je een droom waar je van onder de indruk was? Door een trigger herinner je je alles weer levendig en kan je met je droom iets aanvangen’. Mijn uitgeefster/redacteur heeft er dit toen nog bij gezet: Waarschuwing: wanneer dit gebeurt met traumatische herinneringen, raadpleeg een professional.
Reuk in de droom
Dat je dader(s) nog kunt ruiken in je droom, ook dit is symbolisch. Toch kan het wel met het misbruik te maken hebben, te zien in wat deze man vertelt: ‘Heb het meegemaakt van mijn vijfde tot mijn twaalfde. Toen pleegde ik m’n eerste zelfmoordpoging. Dat was een signaal voor mijn omgeving dat er iets niet goed met mij ging. Toen ik dertien was lukte praten en schrijven niet meer. ‘Regressie’, zeiden ze, en hoopten dat het goed zou komen. Vanaf toen heb ik heel hard gewerkt.
Soms word ik nog wakker, nat in het zweet. Ruik ik de mannen. Of wil ik gewoon weg terwijl ik in mijn eigen huisje ben. ‘
Dromen en intuïtie
Als je in je droom iets ruikt, in het geval van deze man die de mannen rook die hem hadden misbruikt, zal ook dit symbolisch zijn. Mocht ik zo’n droom bij me krijgen dan zal ik wel meteen denken: waarom ruikt de dromer een ander? Is hij het zelf? Immers, veel – zo niet alles – in de droom heeft met jezelf te maken. Maar dan weet ik ook meteen dat dit niet zo is. Want ruiken betekent niet dat je iets ruikt, maar intuïtie. En waarom zou iemand zijn intuïtie moeten gebruiken wanneer er niet iets aan de hand is? Er zal ‘dus’ waarschijnlijk iets aan de hand zijn (geweest) anders droomde deze man dit niet. De droom had het helemaal goed. De dromer, de man in kwestie, had intuïtief door dat er iets niet klopte. Nou, daar heeft hij helemaal gelijk in!
Hij vertelt erbij: ‘Soms vind ik mezelf walgelijk en voel ik me gebruikt. Soms vind ik anderen walgelijk en gebruik ik hen. Seks is voor mij een raadsel, wanneer het vrijen wordt komt het al te snel te dichtbij of zo. En ik sta totaal niet in contact met mijn lichaam. Waar ik goed in ben is mijn werk. En dat doe ik altijd. Beschadiging moet je mee leven. De emoties erachter moet je verwerken. Ik vind seksualiteit lastig. Ik vrij wel eens, maar het blijft lastig.’
Gehoor in de droom
Dezelfde man vertelt: ‘In mijn slaap/waakdroom hoor ik de auto van de mannen over het grindpad. Word ik wakker en word er meteen onpasselijk van. ‘ Mocht ik deze man met wat hij heeft meegemaakt niet kennen, dan zouden wel mijn alarmbellen meteen gaan rinkelen. Waarom? Door wat hij erbij vertelt: ‘Ik wordt er meteen onpasselijk van’. Als je weet dat gehoor, net als reuk, in de droom symbolisch is dan zal je inderdaad denken: wat is hier aan de hand? Gehoor betekent namelijk: gemoedstoestand. Ook nu heeft de droom gelijk. De dromer, de man in kwestie, zijn gemoedstoestand was niet goed. Dit klopt precies!
Mensen in dromen
Zoals gezegd is veel, zo niet alles, wat je ziet in de droom een deel van jezelf. Wanneer jij als vrouw over een man droomt dan zijn dit jouw eigen mannelijke krachten. Als jij als man droomt over een vrouw zijn dit jouw eigen vrouwelijke krachten. Wanneer je over je eigen sekse droomt van (ongeveer) dezelfde leeftijd zal dit je Schaduw betekenen: je wil of kan niet iets inzien in het dagelijks leven.
Dezelfde man als zonet vertelt: ‘Toen ik in de puberteit kwam begon ik mensen in dromen te herkennen.’ Mocht je ooit zelf een droom van iemand willen uitleggen, dan begrijp je wel dat dit zeer moeilijk kan zijn. In het geval van deze man zal je meer moeten weten over wat hij heeft meegemaakt. Heb je dit niet dan zal je denken dat de mensen in de droom delen van hemzelf zijn. Dit is zijn geval niet zo. Bij hem is het verwerking.
Dromen en seksueel misbruik, Leven met een geheim
‘Leven met een geheim is gestolde energie’.
Dit zegt Timo van Kempen. Hij heeft vijfendertig jaar ervaring in de GGZ als verpleegkundige, sociotherapeut en runningtherapeut. Ook werkt hij als Logotherapeut en Geestelijk Begeleider. Zijn specialiteit bij Psychosenet zijn vragen over zingeving, levensbeschouwing, spiritualiteit en religie.
Mijn vraag aan hem was: ‘Durven slachtoffers te praten over wat hen is aangedaan? van Kempen zegt: ‘De een makkelijker dan de ander. Daarbij komt dat niet iedereen iets wil vertellen. De hulpverlener hoeft niet altijd iets te doen, mag soms zelfs niet iets doen.’ Een volgende vraag: heb je wel eens met een dader gesproken? Zijn antwoord was kort, maar krachtig: ‘Nee, dat niet.’
Hulpverleners en ervaringsdeskundigen
Ik weet dat je als hulpverlener een cliënt innerlijk kan aanraken. Mijn vraag aan van Kempen was dan ook: hoe kan je aan mensen zien dat je iemand innerlijk aanraakt? Van Kempen antwoordt: ‘Hier gebruiken we al onze zintuigen bij. Het proces gaat voorbij aan woorden. Contact doe je samen.’
Stel, je bent zelf seksueel misbruikt, mag je dan als hulpverlener met het trauma dat je meedraagt iemand helpen met eenzelfde trauma? Van Kempen zegt: ‘Het zijn eigen geen ja/nee-vragen. In de GGZ is zeker een opkomst van ervaringsdeskundigen, maar wat betreft jouw vraag: als hulpverlener kan het helpen als je zelf je nodige levenservaring meeneemt.’ Hier haakt mijn vraag: krijgen hulpverleners zelf therapie zodat ze weten hoe het is om in therapie te zijn? ‘Ja. Het is een zogenaamde leertherapie. Wel wil ik erbij vertellen dat goed hulpverleners schap niet door eigen ervaringen ontstaat.’
Mijn laatste vraag
Mijn laatste vraag was: hoe kan je hulp verlenen als je zelf niet iets hebt meegemaakt? Van Kempen antwoordt: ‘Het helpt wel als je zelf iets vervelend hebt meegemaakt, maar het hoeft niet perse. Je hebt de kennis in huis. Wel is het belangrijk dat je je eigen kwetsbaarheden kent. Als hulpverlener ben je van mens tot mens aanwezig’
Dromen en seksueel misbruik? Het kán verwerking zijn, maar het hoeft niet perse zo te zijn.
Literatuur:
- Psyche & Brein
- Het Grote Dromenboek – Jacqueline Voskuil -Uitgeverij Bloom (België)
- Wat betekent mijn droom – Tom Chetwynd – Uitgeverij J.H.Gottmer/H.J.W. Bechtbv, Bloemendaal (Voila)
Met dank aan: de dromers en Timo van Kempen
Jacqueline Voskuil
Plaats hier je reactie


